Cambodian Women's Oral History Project: Life Stories of Survival under the
Khmer Rouge Regime

Sok Samith, 52, Phnom Penh, January 26, 2013

សុខ សាមិត្ត មានអាយុ៥២ឆ្នាំ រស់នៅភ្នំពេញ  បានផ្តល់សក្ខីកម្មនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣ 

សុខ សាមិត្ត មានអាយុ ៥២ ឆ្នាំ រស់នៅភ្នំពេញ  បានផ្តល់សក្ខីកម្មនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣ ។ 

កំណត់ចំណាំ

បទសម្ភាសន៍នេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយ លោកស្រីបណ្ឌិត ថេរីសា ឌីលែនហ្គីស ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យ និង ជាអ្នកដឹកនាំក្នុងការសម្ភាសន៍នេះផងដែរ ។ កញ្ញា យូ សុធារី  និង កញ្ញា ថន ស៊ីណា ជាជំនួយការរបស់គម្រោង ស្តីអំពីការនិយាយពីប្រវត្តិសាស្រ្ត ផ្ទាល់របស់ស្រ្តីកម្ពុជានេះ។ រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង©២០១៣ អត្ថបទនេះនឹងមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យយកទៅប្រើប្រាស់ បោះផ្សាយ ឬ ថតចំលងដោយគ្មាន ការអនុញ្ញាតិ ពីអ្នកដឹកនាំការស្រាវជ្រាវ theresa.delangis@gmail.com  ឬ(+៨៥៥ ១៧ ៥៣២ ៤១១) ឡើយ ។

“ការចម្លងអត្ថបទជាភាសារខ្មែរនេះ ត្រូវបានរៀបរៀងឡើងដោយ ម៉ា សាវីត  ប្រែសម្រួលជាភាសា រអង់គ្លេស ដោយ ថន ស៊ីណា។ សូមថ្លែងអំណរគុណដល់ ចាយ បញ្ញាលក្ខណ៍ដែលជាអ្នកធ្វើការកត់ត្រា ជាភាសារ អង់គ្លេស ក្នុងពេល សម្ភាសន៍ និង ហ្វ្រែន ជែស្កាប៊ីនី ដែលជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តក្នុងការថតរូបក្នុងពេលសម្ភាសន៍ ។  

ជំនឿមួយក្នុងចំណោមជំនឿទាំងអស់ ដែលបានបញ្ញត្តិយ៉ាងតឹងរឹងបំផុតចំពោះបទល្មើសដែលទាក់ទងនឹងរឿងផ្លូវភេទ មិនអាចឲ្យកើតមានឡើងជាដាច់ខាតនៅក្រោមរបបខ្មែរក្រហម ។ ការប្រព្រឹត្តិនូវបទល្មើសនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថា  “ខុសសីលធម៌” យ៉ាងខ្លាំង។ បទបញ្ញត្តិនេះត្រូវគេដឹងជាទូទៅថា ហាមមិនឲ្យមានស្នេហាលួចលាក់ជាដាច់ខាត ។ ម៉្យាងវិញទៀត ឪពុកម្តាយក៍មិនអនុញ្ញាតិឲ្យស្រលាញ់កូនៗរបស់ខ្លួនឯងដែរ ។ ចំណែកឯកូនវិញក៍មិនអនុញ្ញាតិឲ្យបង្ហាញសេចក្តីស្រលាញ់ទៅកាន់ឪពុកម្តាយរបស់គេដែរ ។ ប្តី និង ប្រពន្ធ ប្រៀបបីដូចជាមនុស្សដែលមិនស្គាល់គ្នា ហើយត្រូវបានអនុញ្ញាតិឲ្យជួបគ្នាម្តងម្កាលតែប៉ុណ្ណោះ ។ ចំពោះទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទដទៃទៀត ដោយមិនបានរៀបការនឹងគ្នា ត្រូវបានហាមឃាត់ជាដាច់ខាត ។ ទោះបីជាមានការដាក់បញ្ចូលនូវបទបញ្ញត្តិដើម្បីការពារពីការរំលោភបំពានផ្លូវភេទចំពោះស្រ្តីយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៍មានស្រ្តីតិចតួចបំផុតដែលបានទទួលការការពារពីមន្រ្តី និង កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម ។ ផ្ទុយទៅវិញ ស្រ្តីទាំងអស់ត្រូវបានគេដាក់គំនាបទាំងស្រុង និង ត្រូវបានគេគ្រប់គ្រងលើជិវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ។ រឹតតែអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត បទបញ្ញត្តិនេះបានរារាំងស្រ្តីជាច្រើនមិនឲ្យមានភាពក្លាហានក្នុងការចែករំលែករឿងរ៉ាវអយុត្តិធម៌របស់គេ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ ឬ ទទួលបាននូវការសងជម្ងឺចិត្តអ្វីឡើយ ។ វាប្រៀបដូចជាបទបញ្ញត្តិមួយដែលដាក់ពិន័យចំពោះជនរងគ្រោះពីការលោភបំពានផ្លូវភេទនៅក្រៅចំណងអាពាពិពាហ៍ទៅវិញ ។ មានភស្ភុតាងជាច្រើនដែលបានកំពុងបង្ហាញថា ជនរងគ្រោះនៃអំពើហឹង្សាផ្លូវភេទត្រូវបានទទួលនូវពិន័យច្រើនជាងជនដៃដល់ ។

សុខ សាមិត្ត បានប្រាប់ពីរឿងរ៉ាវរបស់មិត្តរបស់គាត់ម្នាក់ដែលមានឈ្មោះថា អ៊ុក ។ អ៊ុក ជាស្រ្តីជនជាតិវៀតណាមដែលត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ថាបានប្រព្រឹត្តិ “ខុសសីលធម៌”។ អ៊ុក និង សុខ សាមិត្ត ជាអ្នករស់នៅជិតគ្នា ហើយក៏ធ្វើកសិកម្មនៅស្រែតែមួយជាមួយគ្នាដែរ ។ ពួកគេតែងតែចំណាយពេលវេលាពេញមួយថ្ងៃជាមួយគ្នានៅក្នុងស្រែ ។ ប្តីរបស់អ៊ុកត្រូវបានគេបញ្ជូនឲ្យទៅធ្វើជាទាហ៊ានជួរមុខ ។ នៅពេលដែលអ៊ុកមិនបានឮដំណឹងទាក់ទងនឹងប្តីរបស់គាត់ គាត់ក៍ទៅជួបជាមួយគ្រូទាយម្នាក់ដែលរស់នៅក្នុងភូមិជាមួយគាត់ ។  គ្រូទាយម្នាក់នោះក៍ជាកម្មាភិបាលថ្នាក់ស្រុករបស់ខ្មែរក្រហមម្នាក់ផងដែរ ។  គាត់មានឈ្មោះថា តា សូ ។ ក្នុងនាមជាកម្មាភិបាលថ្នាក់ស្រុក តា សូ មានបុព្វសិទ្ធក្នុងការទទួលបានពត៌មាន និង មានអំណាចក្នុងការដោះលែង ឬ ចាប់ចងប្រជាជនផងដែរ ។ តា សូ គាត់យល់ព្រមប្រាប់ពីដំណឹងរបស់ប្តី អ៊ុក លុះត្រាតែ អ៊ុក ព្រមប្រគល់ខ្លួនប្រាណរបស់ខ្លួនជាថ្នូរទៅនឹងការទស្សន៍ទាយនេះ ។ ដោយហេតុតែចង់ដឹងពីដំណឹងរបស់ប្តីថាស្លាប់ ឬ រស់ ឬ យ៉ាងណាឲ្យពិតប្រាកដហើយនោះ អ៊ុកក៍យល់ព្រមទៅនឹងសំណើរដែល តា សូ បានលើកឡើង ។ ការព្រមព្រៀងនោះបានអូសបន្លាយជាច្រើនខែ រហូតដល់ អ៊ុក មានផ្ទៃពោះ ។ ភាពភ័យខ្លាចចំពោះការមានផ្ទៃពោះនេះបានធ្វើឲ្យ អ៊ុក ត្រូវបង្ខំចិត្តដើម្បីលាក់បាំងរឿងនេះអស់រយៈពេល ៧ ខែ រហូតដល់គាត់ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួន និង ពិន័យនូវចំពោះមុខសាធារណជនពីបទដែលបានប្រព្រឹត្តិខុសនូវក្រមសីលធម៌ដែលជាបទបញ្ញត្តិរបស់អង្គការ ។ ក្នុងខណៈពេលដែល អ៊ុក ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួននោះ តា សូបានបាត់ខ្លួន ហើយការដាក់ពិន័យយ៉ាងណាចំពោះគាត់មិនមាននរណាម្នាក់បានដឹងឡើយ។ 

សុខ សាមិត្ត យល់ថាគាត់មានតួនាទីក្នុងការចងចាំរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងចំពោះមិត្តរបស់គាត់ឈ្មោះ អ៊ុក ។ គាត់គិតថាទំនងមានតែគាត់តែម្នាក់គត់ ដែលបានដឹងពីពីរឿងរ៉ាវដ៏ជូរចត់ដែលបានកើតមានឡើងលើរបស់មិត្តគាត់ ទាក់ទងនឹងរឿងរ៉ាវដែលត្រូវបានគេបង្ខំឲ្យមានសម្ព័ន្ធភាពផ្លូវភេទ រហូតដល់មានផ្ទៃពោះ ។ បច្ចុប្បន្ននេះ សុខ សាមិត្ត គឺជាអ្នកមើលថែរក្សាផ្ទះឲ្យគេនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយគាត់ក៍ជាសមាជិកនៃសមាគមន៍ សុកាហ្គាកៃអន្តរជាតិ ដែលធ្វើការប្រត្តិបត្តិសមាធិតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនាសម្រាប់នាំសន្តិភាពដល់ពិភពលោក ។ 

សុខ សាមិត្ត បានរៀបរាប់រឿងរ៉ាវរបស់ អ៊ុក  បន្ត ។ អ៊ុក ជាជនជាតិវៀតណាមម្នាក់ ដែលត្រូវបានអ្នកនៅក្នុងភូមិជាមួយគ្នាចាប់រំលោភរហូតដល់គាត់មានផ្ទៃពោះ ។  អ៊ុក បានខិតខំបិទបាំងរឿងដែលគាត់មានផ្ទៃពោះនេះដោយមិនឲ្យនរណាម្នាក់ដឹងឡើយ សូម្បីតែ សុខ សាមិត្ត ផ្ទាល់ដែលនៅច្រូតស្រូវជាមួយគាត់រាល់ថ្ងៃក៏មិនបានដឹងរឿងនេះដែរ ។ សុខ សាមិត្ត បានរៀបរាប់បន្តថានៅក្នុងភូមិ គេបែងចែកឲ្យគាត់ និង អ៊ុក ច្រូតស្រែមួយ មួយស្រែទៀតបានបែងចែកឲ្យគ្រួសាររបស់គាត់ជាមួយគ្រួសាររបស់ អ៊ុក និង គ្រួសារបងស្រីរបស់ សុខ សាមិត្ត ។ សុខ សាមិត្ត បាននិយាយថា គាត់តែងតែចាប់អារម្មណ៍ថាឲ្យតែម៉ោង ៩ ឬ ម៉ោង ១០ ព្រឹក គាត់តែងតែសង្កេតឃើញថា អ៊ុក ចាប់ផ្តើមដេកហើយ ។ អ៊ុក ដេកប្រហែលជា១០ ទៅ ២០ នាទី ហើយគាត់តែងតែប្រញាប់ក្រោកវិញ ហើយចូលចិត្តធ្វើអ្វីដែលអាថ៍កំបាំងៗ ។ អ៊ុក តែងតែយកក្រណាតមករុំពោះរបស់គាត់យ៉ាងតឹង ។ អ៊ុក ក៏តែងតែពាក់អាវដែលរលុងៗ ដើម្បីកុំឲ្យគេដឹងថាគាត់មានផ្ទៃពោះ ។ សុខ សាមិត្ត បាននិយាយថាគាត់ក៍អត់បានដឹងថា អ៊ុក មានផ្ទៃពោះដែរ ព្រោះពេលនោះគាត់នៅក្មេង។ ពេលគាត់ទៅច្រូតស្រូវ គាត់តែងតែច្រូតទៅមុខ អ៊ុក ជានិច្ច ! ពេលដែល អ៊ុក ភ្ញាក់ពីដេក អ៊ុក តែងតែទៅច្រូតបន្តទៀត ។ សុខ សាមិត្ត បាននិយាយថា អ៊ុក ចិត្តល្អណាស់ ហើយ អ៊ុក តែងតែឲ្យបាយម្ហូបរបស់គាត់ឲ្យទៅ សុខ សាមិត្ត ហូបដែរ ។ ពេលខ្លះ សុខ សាមិត្ត មិនបាច់យកបាយម្ហូបទៅទេ ព្រោះ អ៊ុក តែងតែយកមកឲ្យគាត់តែម្ដង ។ ថ្ងៃមួយប្រធានកងបានសួរ សុខ សាមិត្ត ថា “តើគាត់បានឃើញ អ៊ុក មានអ្វីប្លែកឬអត់?” សុខ សាមិត្តថា គាត់អត់ដឹងទេ ព្រោះគាត់អត់ដឹងថាស្រ្តីមានផ្ទៃពោះមានអាការបែបណាទេ ។ សុខ សាមិត្ត បានបន្តថា ស្រាប់តែមានយប់មួយមានគេមកហៅ អ៊ុក ឲ្យទៅជាមួយគេទាំងយប់ ។ សុខ សាមិត្ត បាននិយាយថាគាត់បានឃើញគេមកបណ្ដើរ អ៊ុក ទៅ  ។  គាត់មើលពីលើផ្ទះប្រធានកង ព្រោះផ្ទះរបស់ម្តាយគាត់ចង្អៀត ហេតុនេះហើយទើបគេចែកឲ្យ សុខ សាមិត្ត មកនៅក្នុងផ្ទះជាមួយប្រធានកង ។ គាត់មើលឃើញគេបណ្តើរ អ៊ុក មកមាត់ច្រាំង គាត់មើលឃើញដូចនេះព្រោះពេលនោះខែភ្លឺ ។ សុខ សាមិត្ត ឃើញគេជជែកគ្នាជាមួយ អ៊ុក នៅក្រោមដើមពោធ៍ ប៉ុន្តែគាត់មិនបានឮថាពួកគេកំពុងជជែកគ្នាពីរឿងអ្វីនោះទេ ។ ស្រាប់តែស្អែកឡើង ពេលព្រលឹមឡើង អ៊ុក បានបាត់ខ្លួនតែម្ដង ។ ដល់ពេលយប់ នៅពេលដែល សុខ សាមិត្ត ទៅសម្រាកនៅផ្ទះប្រធានកង គាត់បានសួរទៅកាន់ប្រធានកងថា ហេតុអ្វីថ្ងៃនេះអត់ឃើញ អ៊ុក ទៅធ្វើការជាមួយគាត់ទៀតអញ្ចឹង ។ ប្រធានកងនោះបានឆ្លើយថា អ៊ុក ត្រូវបានគេចាប់យកទៅដាក់នៅមន្ទីសន្តិសុខបាត់ហើយ ។ សុខ សាមិត្ត ក៏បន្តសួរទៀតថា  “ហេតុអ្វីបានជាគេចាប់ អ៊ុក អញ្ចឹង?” ប្រធានកងក៏បានឆ្លើយថា “ព្រោះអ៊ុក មានផ្ទៃពោះជាមួយ តា សូ ព្រោះ តា សូ បានចាប់រំលោភ អ៊ុក ហើយពេលនេះ អ៊ុក មានផ្ទៃពោះ ៧ ខែ ហើយ” ។  ដោយហេតុថា អ៊ុក មានមាឌធំស្រាប់ ទើបគាត់ចេះតែពាក់អាវធំៗទៅ ។ នៅពេលដែលគេចាប់ អ៊ុក យកទៅដាក់គុក ហើយ គេទាញយកក្រណាត់ដែលគាត់រុំពោះនោះចេញ គឺថាក្រណាត់នោះឡើងមួយចង្វាយធំ ។ 

សំនួរ៖ អ្នកមីងមានប្រសាសន៍ថាស្រ្តីប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាច្រើន ប្រសិនបើពួកគេប្រព្រឹត្តិខុសនឹងសីលធម៌ គេពិន័យច្រើនលើតែស្រ្តីទេ តើឥលូវមានអី្វផ្លាស់ប្តូទេ ចំពោះស្រ្តី និង បុរស។ តើអ្នកមីងអាចនិយាយពីរឿងដែលទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះបន្តិចបានទេ?

សុខ សាមិត្ត៖ ចារ! នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដែលគាត់បានឆ្លងកាត់ជាក់ស្តែង ដូចជារឿង អ៊ុក ដែលត្រូវបានគេបានរំលោភ រហូតដល់គាត់មានផ្ទៃពោាះ ហើយគាត់ត្រូវបានគេចាប់យកទៅដាក់គុក ហើយវាយថែមទៀតផង ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ គេបានដាក់ច្រវ៉ាក់ជើងរបស់ អ៊ុក ផងដែរ ។ ប៉ុន្តែចំពោះបុរសវិញ គេយកទៅបាត់ ហើយមិនមាននរណាបានឃើញថាបុរសនោះបានទទួលរងនូវទារុណកម្ម ឬ យ៉ាងណាឲ្យពិតប្រាកដនោះទេ ។ ប៉ុន្តែចំពោះស្ត្រីវិញ ប្រជាជនទាំងអស់បានឃើញថា គេធ្វើបានស្រ្តីខ្លាំងមែនទែន ។ គេបានដាក់ច្រវាក់ អ៊ុក  ហើយបានបង្ខំឲ្យ អ៊ុក ទៅលើកភ្លឺស្រែ ។ គេដាក់ច្រវ៉ាក់ឲ្យ អ៊ុក ដើរបាន ដើម្បីឲ្យ អ៊ុក ធ្វើការមួយថ្ងៃទល់ល្ងាច ហើយឲ្យហូបបាយតែមួយពេលនោះទេ បណ្តាលឲ្យ អ៊ុក មានដំបៅពេញទាំងជើង ចុះជើងហើមទៀតផង ។ ពួកគេមិនបានគិតថាស្រ្តីមានផ្ទៃពោះត្រូវការអាហារដែលមានគ្រប់សារជាតិនោះទ ទើបបណ្តាលឲ្យអ្នកខ្លះហើមជើង អ្នកខ្លះខ្វះជាតិប្រៃ ឬ អ្នកខ្លះខ្វះជាតិស្ករអញ្ចឹងទៅ ។ និយាយរួម គេគិតតែបង្ខំឲ្យធ្វើការ និងឲ្យគោរពវិន័យតែប៉ុណ្ណោះ ។ ហើយចំណែកបុរសឈ្មោះ សូ ក៍ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួនដែរ ។ សុខ សាមិត្ត គិតថានៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមស្រ្តីរងគ្រោះពីការរំលោភបំពានខ្លាំងជាងបុរសឆ្ងាយណាស់ ព្រោះ បុរសមានអំណាចជាងស្រ្តី។ ស្រ្តីមិនបានទទួលបាននូវភាពសមស្របមួយទេ ។ ជាក់ស្តែងដូចជា អ៊ុក ជាដើម ។ គាត់រស់នៅក្នុងភូមិថ្មរៀបយូរមកហើយ ។ សុខ សាមិត្ត មិនបានដឹងទេថា អ៊ុក មករស់នៅតាំងពីពេលណា ព្រោះពេលដែលគាត់ទៅដល់ទីនោះ គាត់ឃើញអ៊ុក នៅទីនោះស្រាប់ទៅហើយ ។ ផ្ទះរបស់ សុខ សាមិត្ត នៅជិតផ្ទះរបស់ អ៊ុក ហើយប្តីរបស់ អ៊ុក ជាកងទ័ពខ្មែរក្រហម ជាកងទ័ពរំដោះ ។ អ៊ុក មានកូនប្រុសម្នាក់  ហើយកូនប្រុសនោះប្រហែលជាមានអាយុ បី ឬ បួនឆ្នាំ ។ ពេលដែល អ៊ុក បាត់ប្តីគាត់យូរ គាត់ក៏ទៅរក តា សូ ដែលអ្នកភូមិគេដឹងថាគាត់នឹងចេះទាយ ព្រោះគេរំដោះរូចហើយ ។ គាត់ឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីបានជាប្តីរបស់គាត់ទៅសមរភូមិអត់ឃើញត្រឡប់មកវិញអញ្ចឹង ។ គាត់ចេះតែទៅរក តា សូ ឲ្យជួយទាយ រហូតទាល់តែត្រូវប្រគល់ខ្លួនប្រាណឲ្យ តា សូ ទើបគាត់អាចជួយបានក្នុងការខាបព្រលឹងវិញ្ញណប្តីគាត់ឲ្យត្រលប់មកវិញបាន ។ អ៊ុក ដោយសារតែគាត់នឹកប្តីរបស់គាត់ខ្លាំងផង ម៉្យាងទៀតក៏គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដឹងសាច់រឿងនេះសីុជម្រៅឡើយ ។ មួយអាទិត្យហើយមួយអាទិត្យទៀត ទាល់តែបានខ្លួនប្រាណច្រើនសារ រហូតដល់ អ៊ុក ចាប់ផ្តើមមានទំងន់ ។ អ៊ុក ទៅធ្វើការជាមួយ សុខ សាមិត្ត ដោយមិនហ៊ាននិយាយប្រាប់អ្នកណាពីស្ថានភាពរបស់គាត់ឡើយ ។ សុខ សាមិត្ត បាននិយាយថាគាត់តែងតែសង្កេតឃើញថា អ៊ុកតែងតែដេក តែគាត់ក៍អត់ដឹងថា អ៊ុក មានផ្ទៃពោះដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលប្លែកនោះគឺថា អ៊ុក តែងតែធ្វើីអ្វីដែលដូចថាអាថ៏កំបាំង ៕ ពេលដែលគេសំរាកអញ្ចឹង អ៊ុក តែងតែចូលទៅក្នុងដើមរាំង ឬ ដើមឈើណាដែលស៊ុបទ្រប់ៗ ដែលនេះដូចជាឳកាសមួយដែលគាត់អាចស្រាតខោនោម ឬ អាចចងក្រណាត់ដែលគាត់រុំពោះគាត់ម្តងទៀត ។ 

សំនួរ៖ ចុះនៅក្នុងករណីនេះ បុរសម្នាក់ឈ្មោះ តា សូ មានរឿងអ្វីកើតឡើងចំពោះគាត់ដែរឬទេ ?

សុខ សាមិត្ត៖ នៅពេលដែលគេដឹងថាពីរនាក់នេះប្រព្រឹត្តិខុសសីលធម៌អញ្ចឹងហើយ គេក៍ចាប់ អ៊ុក ទៅដាក់គុក។ ហើយតា សូ គេយកគាត់ចេញទៅបាត់ទៅ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់ដឹងថាគេយកគាត់ទៅដល់ណាទេ ។ ហើយក្រោយមកទៀត បន្ទាប់ពីថ្ងៃរំដោះ គឺគេបានឃើញថា តា សូ បានត្រលប់មកផ្ទះវិញ ។ 

Sok Samith, 52, Phnom Penh, January 26, 2013

NOTE: This interview was conducted by Theresa de Langis, Ph.D., independent researcher, and You Sotheary, Project Assistant, for the Cambodian Women’s Oral History Project, ©2013, protected under Creative Commons copyright.

Translation was provided by You Sotheary and Thorn Sina, with light editing provided by Theresa de Langis. Thanks to student volunteers Sdoueng Phearong, Vey Vannak and Toeun Noy for assistance with Khmer transcription. 

One of the most common beliefs that sexual crimes did not happen under the Khmer Rouge regime is the existence of the rule against "immoral offenses." That rule, broadly interpreted, was: Do not love one another. Parents were not to love children, children were not to love parents, husbands and wives were to remain strangers and were permitted only infrequent conjugal visits. Any sexual relations outside of marriage were strictly prohibited. While that included rape, it did little to protect women from Khmer Rouge officers and cadre, who exerted total and unchecked control over everyday life. Indeed, the rule prevented many women from sharing their stories and seeking justice or redress, as the rule punished victims of rape for de facto violations of sex outside of marraige. Perversely, evidence is growing that rape victims were punished much more often and more harshly than perpetrators, who were almost exclusively Khmer Rouge actors.  

Sok Samith tells the story of her friend Ouk, a Vietnamese woman accused of "immoral offenses." Ouk and Sok Samith lived next to each other and farmed the same rice field, spending long days alone together in the paddy. Ouk's husband had been sent to the front lines as a soldier. When Ouk had not heard from him for some time, she decided to consult the local fortune teller. Ouk took great risk in this approach, as the fortune teller was also the Khmer Rouge District Officer, Ta So (Grandfather So). As District Officer, Ta So had access to privileged information, and also unfettered power over the population. Ta So agreed to tell the fortune of Ouk's husband, but only in exchange for sex . Fearing her husband dead, and with little room to refuse, Ouk apparently consented. The "barter" was extended for months, most likely through trickery or coesrsion, until Ouk became pregnant.  Terrified to be found out, Ouk hid her pregnancy for seven months before being arrested and publicly punished for "immoral offenses."  Ta So meanwhile disappeared, and his punishment, if any, remains unknown. 

Sok Samith feels a deep sense of duty to keep the memory of Ouk alive as she is most likely the only one who knows her friend's story of the ordeal of repeated sexual exploitation and secret pregnancy.  Sok Samith works today as a housekeeper in Phnom Penh, and she is an active and esteemed member of Soka Gakkai International, dedicated to Buddhist meditation for the realization of world peace and harmony. 

There was a Vietnamese woman named Ouk, who was raped until she got pregnant by a man who lived in her village. But she never revealed this story, it was a secret. Ouk and I harvested together in the same field.  I could notice things, like by 9 or 10 in the morning, she needed to take a nap. After she woke up, she secretly tied a scarf tightly around her belly so that no one could see she was pregnant, and then she was back to harvesting again. She was very tired and could not keep up with the work, which was dangerous if the cadre took note. I was able to get almost done with all my work while she was napping. Even through all this, she was a good friend. She was very kind to me. She would give me her rice and food. Sometimes she told me not to bring my own food, and she would cook for me. As food was so scarce, this was very generous.

One day, when we were almost finished with the harvest, the unit leader came to ask me if I had noticed anything strange about Ouk. At the time, because my mother’s house was small and crowded, I was separated from my family and told to stay at this unit leader’s house, so we knew each other somewhat. I answered that I hadn't noticed anything strange, and really, I told him, I didn't know very much about pregnancy because I was young, only 15.

One night, they called for Sister Ouk, and I secretly watched from the unit leader’s house. I saw them lead her to the riverside under a big tree. It was a full moon, so I could see clearly. They talked for some time, but I could not understand what they were saying. In the morning, Ouk had disappeared. As usual I spent the day at my mother's house and in the field, and at night, I asked Bong Reth [the unit leader], “Where is Sister Ouk? I did not see her at work today.” He said, "She can no longer work. She has been arrested and sent to the jail.” I asked why. He answered, because she was raped by Ta So and is already seven months pregnant. She wore a big shirt to hide her pregnancy. After they arrested her, they took off the long cloth she used to bind her belly, and they discovered she was pregnant. And then they sent her to the prison. . . .

Q: You once said that in cases of “immoral offenses” the woman was punished more than the man. Can you tell us more about that?

Yes, in that regime, I myself saw the exact story as that of Sister Ouk, who was raped until she was pregnant and then sent to the prison, tortured and beaten, her legs in chains.  For the man, for Ta So, I didn't see any torture. They sent him away, but I did not know where he was sent. For the woman, all of the people saw she was seriously tortured. They chained her and forced her to dig the dyke. For a full day, she only ate once. Pregnant women would get horribly swollen legs and feet, with open wounds and scabs, from working in the paddy.  Some of the pregnant women were swelling because of lack of basic nutrition, like salt and sugar. Khmer Rouge did not care about the health of pregnant women; they focused only on forcing everyone to work, to follow the rule. I thought women suffered much more than men; it seemed men had more power than women. Women were never treated well or considered to be important at all. We could not accept this situation. . . .

Q. You mentioned Ouk was Vietnamese. Was she from Tmor Reap village? 

Yes, Sister Ouk was Vietnamese. I didn't know how long she had lived at Tmor Reap village, or when she first came. I met her after I arrived in Tmor Reap village with my family. My house was near her house, and her husband had been sent away with the Khmer Rouge army. She also had a son; the son was about four years old when I first met him.

When Ouk had not heard from her husband for a long time, she went to meet a fortune teller [Ta So, who was also a District Officer] to find out what had happened to him. Was he still alive, or was he dead? Why had he not come back home for so long? Each time new people were evacuated into our village, Ouk looked for her husband, but he never appeared. So she went to the fortune teller, and he said, “If you want to know about your husband, you must agree to have sex with me so that I can bring the soul of your husband here.” I don’t know much about the details, maybe Sister Ouk missed her husband so much she had to agree. And then the fortune teller, the man who was named So, raped her. I am not sure if this is rape or not since she agreed.

After Ta So raped her, he promised her husband would return in one week. She waited for one week, and still her husband did not come back.  She went to Ta So’s house again.  Ta So told her that if she wanted to bring her husband’s soul back, she needed to give her body to him again. They met like this many times, and her husband still did not return. And then she was pregnant. She dared not tell anyone, and  she kept it very secret. When she worked with me, she dared not tell even me, but I knew since I observed her, how she would nap in the field, and when we took breaks she would go into the forest to urinate and tie her belly again.  

Q: In that case, what happened to the man who raped Ouk?

When they knew the two of them committed an immoral offense, Ouk was sent to prison and tortured. For Ta So, he was sent somewhere else, we didn’t know where, he disappeared. After liberation day [when the Khmer Rouge collapsed], he came back home as though nothing had happened.

CLICK ON AN IMAGE FOR SLIDESHOW. Photos by Theresa de Langis (c) 2013.  (1) Sok Samith's mother, (2)  SGI Outstanding Contribution Award, (3) Detail of SGI Outstanding Contribution Award for "realization of a just and peaceful world," (4) Certificate of Completion from Soka Gakkai International; (5) Sok Samith's dog, Kacy, naps on the threshold of the house; (6) Sok Samith with her dog Sasa .